اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر نگرانی از تصویر بدن، تاب‌آوری و اضطراب مراجعه‌کنندگان با انحراف چشم قبل از عمل جراحی

چکیده

مقدمه و هدف: مراجعه‌کنندگان دارای انحراف چشم قبل از عمل جراحی ممکن است از نظر تصویر بدن، تاب‌آوری و اضطراب با مشکل‌ها و چالش‌هایی مواجه باشند. بنابراین، هدف این مطالعه تعیین اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر نگرانی از تصویر بدن، تاب‌آوری و اضطراب مراجعه‌کنندگان با انحراف چشم قبل از عمل جراحی بود.

روش‌شناسی: این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش مراجعه‌کنندگان با انحراف چشم قبل از عمل جراحی به مطب دکتر عظمتی شهر تهران در سال 1402 بودند. نمونه پژوهش 30 نفر بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه‌ای (هفته‌ای یک جلسه) تحت درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی قرار گرفت و گروه کنترل در لیست انتظار برای آموزش ماند. داده‌ها با سیاهه نگرانی از تصویر بدن (لیتلتون و همکاران، 2005)، مقیاس تاب‌آوری (کونور و دیویدسون، 2003) و سیاهه اضطراب (بک و استیر، 1990) گردآوری شدند. در این پژوهش، برای تحلیل داده‌ها از روش‌های تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS-21 تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج این مطالعه حاکی از آن بود که درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی باعث کاهش نگرانی از تصویر بدن و اضطراب و افزایش تاب‌آوری در مراجعه‌کنندگان با انحراف چشم قبل از عمل جراحی شد و نتایج در مرحله پیگیری نیز باقی ماند (01/0P<).

نتیجه‌گیری: طبق نتایج مذکور، مشاوران و روان‌شناسان می‌تواند از روش درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی در کنار سایر روش‌های درمانی برای بهبود ویژگی‌های روان‌شناختی به‌ویژه کاهش نگرانی از تصویر بدن و اضطراب و افزایش تاب‌آوری بهره ببرند.